Doğum Kontrol Yöntemleri

Doğum kontrolü, geçici veya kalıcı olarak hamileliği ya da hamile kalma olasılığını azaltmak amacıyla çeşitli yöntemlerin, araç gereçlerin ya da ilaçların kullanılmasıdır. Doğum kontrol yöntemleri, kadınların ve erkeklerin uygulayabileceği birçok farklı uygulamayı içermektedir. Türkiye’de düşük sosyo ekonomi nedeniyle istenmeye gebelik oranları oldukça yüksektir. Son yıllarda da ülkemizde gebelik önleyici yöntemlerin kullanılması oranı %70’in üzerine çıkmıştır. Ama hâlâ bireylerin kafasında doğum kontrol hakkında soru işaretleri mevcuttur. Çiftler hamilelik korunmak için hangi doğum kontrol yöntemini kullanacaklarını bilemeyebilirler. Onlara yaşam stillerine ve sağlıklarına uygun doğum kontrol yöntemini seçmeleri konusunda danışmanlık yapmak önemlidir. Doğum kontrolünde doğal yöntemler, bariyer yöntemler ve hormonla yöntemler uygulanmaktadır.

Doğal yöntemler: Kadınların yumurtlama dönemlerinde cinsel ilişki yaşaması gebelik riskini arttırır. Bu yüzden bu günlerden özellikle kaçınmak doğal bir yöntemdir. Vücut ısısı ölçümü veya LH testi ile yumurtlama dönemi bilinebilir. Başka bir yöntem ise dışarı boşalma yöntemidir. Erkeğin boşalacağını anladığı zamandan önce kendini çekmesidir. Bir diğer doğal yöntem ise vajinal duş olarak bilinir. Vajinal duş, ilişkiden sonra spermi almak ve gebeliği önlemeye çalışmaktır. Elbette doğal yöntemlerin etkisi bariyer ve hormonal yöntemlere göre azdır. Daha kesin sonuçlar elde etmek için diğer yöntemler tercih edilmelidir.

Bariyer yöntemler:

Prezervatif: Birçok prezervatif düz, güçlü bir yapıya ve ucunda spermin toplanması için rezervuar uca sahiptir. Bu bölümün görevi spermlerin prezervatif içinde dağılmasını engellemek ve o noktada toplanmasını sağlamaktır.

Kadın prezervatifi: Hazne içini ve rahim ağzını örterek, cinsel ilişki sırasında erkekten atılan meni içerisindeki erkek tohum hücrelerinin kadının rahmi içine girmesini önler.

Spiral: 2-3 cm boyutunda T şeklinde bir rahim içi aracıdır. Hem hormonal hem mekanik yöntem beraber kullanılır. Rahim ağzının geçirgenliğini azaltır ya da o bölgeye geçişi engeller.

Hormonla yöntemler: Doğum kontrol hapları hormonal yöntemlerdir. Bu ilaçlar estrojen (kadınlık hormonu) ve proteston (yumurtlama hormonu) içerirler ve 21 gün boyunca hapı içen kadında yumurtlamayı durdururlar. Doğum kontrol hapları, içerisinde bulunan hormonlar dışarıdan verildiği için vücudun hormon kontrolünü ele geçirerek yumurtalıklardan yumurtlama olmasını engellemektedir.